The Right Chemistry: Bilberries, blueberries uye usiku chiratidzo

Sezvo nyaya ichienda, vatyairi veBritish muHondo Yenyika Yechipiri vakadya jamu yebhiribheri kuti vavandudze chiono chavo chehusiku.Zvakanaka, inyaya yakanaka ...

Kana zvasvika pakuongorora zvekudya zvinowedzera, dambudziko nderekutsvaga kujeka kana uchitarisa kuburikidza nemhute yezvidzidzo zvinopokana, tsvakiridzo isina musoro, kushambadza kwakanyanyisa uye mirairo yehurumende yakasununguka.Zvikamu zveblueberry uye cousin yayo yekuEurope iyo bilberry, ndiyo muenzaniso.

Kunotanga nengano inogombedzera.Sezvo nyaya ichienda, vatyairi veBritish vakashandisa mabhiribheri kupfura pasi varwi veGerman munguva yeHondo Yenyika Yechipiri.Havana kuvaridzira pfuti dzavo.Vakazvidya.Muchimiro chejamu.Izvi zvinonzi zvakavandudza maonero avo ehusiku uye zvakaita kuti vabudirire mukurwa kwembwa.Nekudaro, hapana humbowo hwekuti vaive vavandudza kuona, kana kuti vakadya jamu yebhiribheri.Imwe nhoroondo ndeyekuti runyerekupe rwakaparidzwa nemauto kuvhiringidza maGerman kubva pakuti maBritish aiedza michina yeradar mundege dzavo.Mukana unonakidza, asi izvi zvakare hazvina humbowo.Mune dzimwe shanduro dzenyaya, kubudirira kwevatyairi vendege kwaikonzerwa nekudya makarotsi.

Kunyange tsika dzekudya dzevatyairi veHondo Yenyika Yechipiri dzichikakavadzana, izvo zvinofungidzirwa mabhenefiti emabilberries emeso akamutsa kufarira kwevaongorori.Imhaka yekuti ma berries aya ane folkloric nhoroondo yekurapa zvirwere kubva kumatambudziko ekutenderera kusvika kumanyoka nemaronda.Uye pane zvimwe zvikonzero zvezvibatsiro zvinogoneka, sezvo mabhiribheri nemablueberries akapfuma mu anthocyanins, ma pigment anokonzera ruvara rwawo.Anthocyanins ine antioxidant zvimiro uye inokwanisa kudzikamisa iyo ine mukurumbira wakashata radicals iyo inogadzirwa seyakagadzirwa neyakajairwa metabolism uye inofungidzirwa kuita basa mukumutsa zvirwere zvakasiyana.

Mabhiribheri nemablueberries ane zvakafanana anthocyanin content, ine yakanyanya kuwanda inowanikwa paganda.Zvisinei, hapana chakakosha pamusoro pebilberries.Mamwe macultivars eblueberries ane akanyanya antioxidant mhedzisiro pane mabhiribheri, asi izvi hazvina zvazvinoreva.

Mapoka maviri ekutsvagisa, rimwe kuNaval Aerospace Research Laboratory muFlorida uye rimwe kuTel Aviv University rakasarudza kuona kana pakanga paine sainzi chaiyo iri seri kwengano yevatyairi vendege vekuBritain vachiwedzera kusanzwisisa kwavo nejamu rebhiribheri.Muzviitiko zvese izvi, varume vechidiki vakapihwa ingave placebo, kana zvinyorwa zvine anthocyanins anosvika 40 mg, chiyero chinogona kudyiwa zvine mutsindo kubva kumabheri mukudya.Miedzo yakasiyana-siyana yekuyera husiku hwekuona acuity yakaitwa, uye muzviitiko zvese izvi, mhedziso yaive yekuti hapana kuvandudzwa kwekuona kwehusiku kwakaonekwa.

Zvimedu zveBlueberry nebilberry zvinosimudzirwawo sezvikafu zvekuwedzera kubatsira kudzikisa njodzi yekuderera kwe macular, iyo isingachinjiki mamiriro anoitika kana macula, iyo yepakati chikamu che retina, yaora.Retina itishu iri kuseri kweziso inoona chiedza.Muchidzidzo, zvichibva pakuedza kwerabhoritari, antioxidants inogona kuchengetedza.Kana masero eretinal akaiswa kuhydrogen peroxide, a oxidant yakasimba, anotambura zvishoma kana akagezwa mublueberry anthocyanin extract.Izvo, zvakadaro, makore akareruka kubva pakugumisa kuti chikafu anthocyanin chekuwedzera chinogona kubatsira nekuderera kwe macular.Hapana miedzo yekiriniki yakaongorora mhedzisiro yeanthocyanin yekuwedzera pane macular degeneration zvekuti parizvino hapana hwaro hwekukurudzira zvidimbu zveberry kune chero dambudziko reziso.

Izvo zvinofungidzirwa mabhenefiti ebhiriberry uye blueberry zvinyorwa hazvingogumiri pakuona.Anthocyanins inowanikwa mumichero yakawanda nemiriwo, zvichisimudza mukana wekuti vangave chimwe chezvikonzero nei kudya kuwanda kwezvigadzirwa zvezvirimwa kunobatsira kuhutano hwakanaka.Chokwadi, zvimwe zvidzidzo zveepidemiological zvakaratidza kuti kudya kweanthocyanin-yakapfuma chikafu chakadai seblueberries kwakabatana nekuderedzwa kwengozi yechirwere chemoyo.Zvisinei, kushamwaridzana kwakadaro hakugoni kuratidza kuti michero inodzivirira sezvo vanhu vanodya michero yakawanda vanogona kuva nemararamiro akasiyana zvikuru nevanhu vasingaadyi.

Kuti ugadzire hukama hwechikonzero-uye-mhedzisiro, chidzidzo chekupindira chinodiwa, apo zvidzidzo zvinodya blueberries uye zviratidzo zvakasiyana-siyana zvehutano zvinotariswa.Ongororo yakaitwa nevaongorori vepaKing's College muLondon yakangoita izvozvo nekuongorora mhedzisiro yekudyiwa kweblueberry pahutano hwetsinga.Boka diki revazvipiri vane hutano rakakumbirwa kuti ridye chinwiwa chemazuva ese chinogadzirwa nemagiramu gumi nerimwe ehupfu hwemusango, hunenge hwakaenzana ne100 magiramu emusango mutsva.Kuyerera kweropa kwaigara kuchiongororwa, sezvakaita “flow-mediated dilation (FMD)” yetsinga dziri muruwoko rwevadzidzi.Ichi chiyero chekuti tsinga dzinokurumidza kukura sei sezvo kuyerera kweropa kunowedzera uye inofanotaura nezvenjodzi yechirwere chemoyo.Mushure memwedzi pakava nekuvandudzika kukuru muFMD pamwe nekuderedza systolic blood pressure.Inonakidza, asi kwete humbowo hwekuderedzwa chaiko kwechirwere chemoyo.Zvakafanana, kunyangwe zvakadzikiswa mhedzisiro zvakawanikwa pakasanganiswa yakachena anthocyanins, yakaenzana nehuwandu hwechinwiwa (160 mg), yakapedzwa.Zvinoita sekuti mablueberries ane zvimwe zvinobatsira zvinhu kunze kweanthocyanins futi.

Kubatanidza blueberries mukudya chinhu chakanaka chekuita, asi chero munhu anotaura kuti zvinyorwa zvinogona kuvandudza maonero ari kutarisa kuburikidza nemagirazi ane ruvara rwerose.

Joe Schwarcz ndiye director weMcGill University's Hofisi yeSainzi & Society (mcgill.ca/oss).Anotora The Dr. Joe Show paCJAD Radio 800 AM Svondo yega yega kubva na3 kusvika 4 pm.

Postmedia inofara kukuunzira chiitiko chitsva chekutaura.Isu takazvipira kuchengetedza mhenyu asi yeruzhinji foramu yekukurukurirana uye kukurudzira vaverengi vese kugovera maonero avo pane zvinyorwa zvedu.Maonero anogona kutora nguva inosvika awa kuti aonekwe asati aonekwa panzvimbo.Tinokukumbira kuti uchengete zvaunotaura zvine musoro uye zvine rukudzo.Shanyira Nhaurirano dzedu dzeNharaunda kuti uwane rumwe ruzivo.


Nguva yekutumira: Chikunguru-02-2019