Hikayeye göre, İkinci Dünya Savaşı'nda İngiliz pilotlar gece görüşlerini geliştirmek için yaban mersini reçeli yemişlerdi.Neyse, güzel bir hikaye…
Besin takviyelerinin değerlendirilmesi söz konusu olduğunda zorluk, çelişkili çalışmaların, özensiz araştırmaların, aşırı gayretli reklamların ve gevşek hükümet düzenlemelerinin bulanıklığına bakarken biraz netlik bulmaktır.Yaban mersini özleri ve onun Avrupalı kuzeni yaban mersini buna bir örnektir.
Etkileyici bir efsaneyle başlıyor.Hikayeye göre, İngiliz pilotlar, İkinci Dünya Savaşı sırasında Alman savaşçılarını vurmak için yaban mersini kullandılar.Onları silahlarıyla ateşlemediler.Onları yediler.Reçel şeklinde.Bunun gece görüşlerini iyileştirdiği ve it dalaşlarında daha başarılı olmalarını sağladığı söyleniyor.Ancak görmelerinin düzeldiğine ya da yaban mersini reçeli yediklerine dair bir kanıt yok.Alternatif bir açıklama ise söylentinin ordu tarafından, Almanların dikkatini İngilizlerin uçaklarında radar ekipmanı test ettiği gerçeğinden uzaklaştırmak için yayıldığıdır.İlginç bir olasılık ama bunun da kanıtı yok.Hikayenin bazı versiyonlarında pilotların başarısı havuç yemeye bağlanıyordu.
İkinci Dünya Savaşı pilotlarının beslenme alışkanlıkları tartışmalı olsa da yaban mersininin göze faydaları olduğu iddiası araştırmacıların ilgisini çekmişti.Bunun nedeni, bu meyvelerin dolaşım sorunlarından ishal ve ülsere kadar çeşitli rahatsızlıkları tedavi etme konusunda folklorik bir geçmişe sahip olmasıdır.Yaban mersini ve yaban mersini, renklerinden sorumlu pigmentler olan antosiyaninler açısından zengin olduğundan olası faydalar için bazı gerekçeler vardır.Antosiyaninler antioksidan özelliklere sahiptir ve normal metabolizmanın bir yan ürünü olarak üretilen ve çeşitli hastalıkların tetiklenmesinde rol oynadığından şüphelenilen kötü şöhretli serbest radikalleri nötralize etme kapasitesine sahiptir.
Yaban mersini ve yaban mersini benzer antosiyanin içeriğine sahiptir ve en yüksek konsantrasyon ciltte bulunur.Ancak yaban mersininin özel bir yanı yoktur.Bazı yaban mersini çeşitlerinin aslında yaban mersinden daha fazla antioksidan etkisi vardır, ancak bunun pratik bir önemi yoktur.
Biri Florida'daki Deniz Havacılık ve Uzay Araştırma Laboratuvarı'nda, diğeri Tel Aviv Üniversitesi'nde olmak üzere iki araştırma grubu, İngiliz pilotların yaban mersini reçeli ile görme keskinliğini artırdığı efsanesinin arkasında gerçek bir bilim olup olmadığını görmeye karar verdi.Her iki durumda da genç erkeklere ya plasebo ya da 40 mg'a kadar antosiyanin içeren ekstraktlar verildi; bu miktar, diyette meyvelerden makul bir şekilde tüketilebilecek bir miktardı.Gece görme keskinliğini ölçmek için çeşitli testler uygulandı ve her iki durumda da gece görüşünde herhangi bir iyileşme görülmediği sonucuna varıldı.
Yaban mersini ve yaban mersini özleri de, retinanın merkezi kısmı olan makula bozulduğunda ortaya çıkan geri dönüşü olmayan durum olan maküler dejenerasyon riskini azaltmaya yardımcı olmak için besin takviyesi olarak tanıtılmaktadır.Retina, gözün arka kısmında ışığı algılayan dokudur.Laboratuvar deneylerine dayanan teorik olarak antioksidanlar koruma sağlayabilir.Retina hücreleri güçlü bir oksidan olan hidrojen peroksite maruz kaldıklarında, yaban mersini antosiyanin özüyle yıkandıklarında daha az hasar görürler.Ancak bu, diyetteki antosiyanin takviyelerinin makula dejenerasyonuna yardımcı olabileceği sonucuna varılmasına çok az bir zaman kaldı.Antosiyanin takviyelerinin makula dejenerasyonu üzerindeki etkilerini inceleyen hiçbir klinik çalışma bulunmadığından şu anda herhangi bir göz problemi için meyve özlerinin tavsiye edilmesine yönelik bir temel bulunmamaktadır.
Yaban mersini ve yaban mersini özlerinin sözde faydaları görmeyle sınırlı değildir.Antosiyaninler çok sayıda meyve ve sebzede bulunur ve bu durum, bol miktarda bitkisel ürün tüketmenin sağlığa katkıda bulunmasının nedenlerinden biri olma ihtimalini artırır.Aslında bazı epidemiyolojik çalışmalar, yaban mersini gibi antosiyanin açısından zengin gıdaların tüketiminin, kalp hastalığı riskinin azalmasıyla ilişkili olduğunu göstermiştir.Ancak böyle bir ilişki, meyvelerin koruma sağladığını kanıtlayamaz çünkü çok fazla meyve yiyen insanlar, yemeyen insanlardan çok farklı yaşam tarzlarına sahip olabilir.
Sebep-sonuç ilişkisi kurmak için deneklerin yaban mersini tükettiği ve çeşitli sağlık belirteçlerinin takip edildiği bir müdahale çalışmasına ihtiyaç vardır.Londra'daki King's College'daki araştırmacılar tarafından yapılan bir araştırma, yaban mersini tüketiminin arter sağlığı üzerindeki etkilerini araştırarak tam da bunu yaptı.Küçük bir grup sağlıklı gönüllüden, kabaca 100 gram taze yaban mersini eşdeğeri olan, 11 gram yabani yaban mersini tozuyla yapılan günlük bir içecek tüketmeleri istendi.Deneklerin kolundaki arterlerin "akış aracılı genişlemesi (FMD)" gibi kan basıncı da düzenli olarak izlendi.Bu, kan akışı arttıkça arterlerin ne kadar kolay genişlediğini gösteren bir ölçümdür ve kalp hastalığı riskinin bir göstergesidir.Bir ay sonra FMD'de önemli bir iyileşmenin yanı sıra sistolik kan basıncında da bir azalma oldu.İlginç ama kalp hastalığında gerçek bir azalma olduğuna dair kanıt yok.Benzer şekilde, içecekteki miktara (160 mg) eşdeğer saf antosiyanin karışımı tüketildiğinde bir miktar azalmış etkiler bulunmuştur.Yaban mersininin antosiyaninlerin dışında başka faydalı bileşenlere de sahip olduğu görülüyor.
Yaban mersini diyete dahil etmek iyi bir şeydir, ancak ekstraktların görmeyi iyileştirebileceğini iddia eden herkes pembe gözlüklerle bakıyor demektir.
Joe Schwarcz, McGill Üniversitesi Bilim ve Toplum Ofisi'nin (mcgill.ca/oss) direktörüdür.Her Pazar saat 15.00'ten 16.00'ya kadar CJAD Radyosu 800 AM'de The Dr. Joe Show'u sunuyor.
Postmedia size yeni bir yorum yapma deneyimi sunmaktan mutluluk duyuyor.Tartışma için canlı ama medeni bir forum sürdürmeye kararlıyız ve tüm okuyucuları makalelerimiz hakkındaki görüşlerini paylaşmaya teşvik ediyoruz.Yorumların sitede görünmeden önce denetlenmesi bir saat kadar sürebilir.Yorumlarınızı alakalı ve saygılı tutmanızı rica ediyoruz.Daha fazla bilgi için Topluluk Kurallarımızı ziyaret edin.
Gönderim zamanı: Temmuz-02-2019